CE Belgesi Nedir ?

CE İşareti Nedir ?

CE işareti, ürünün Avrupa ürün mevzuatlarına uygunluğunu gösterir.

CE işareti ‘Conformite European’ kelimelerinin kısaltılmasıdır ve literatürdeki anlamı ‘European Conformity’, Avrupa Normlarına Uygunluktur. CE işareti, bir ürün ya da ürün grubunun, Avrupa Birliği’nin sağlık, güvenlik, çevre ve tüketicinin korunması konusunda oluşturmuş olduğu, “ürün direktifleri” olarak anılan temel gerekliliklere uygun olduğunu gösterir. CE işareti, taşımayan ürünler, Avrupa Birliği ülkelerine giremez, bu nedenle CE işareti, ürünlerin Avrupa Birliği iç pazarında serbestçe dolaşımına olanak veren bir “Endüstriyel ürün pasaportu” olarak tanımlanabilir.

CE Belgesi Nedir ?

CE Belgesi, bir belge olmayıp aslında bir işaretlemedir. Ülkemizde CE İşareti ,CE Belgesi kavramı olarak kullanılmaktadır. İngilizcede CE Marking olarak kullanılmaktadır. CE Belgesi bir ürünün Avrupa Yönetmeliklerine göre asgari güvenlik seviyesine uygun olduğunu gösteren ve ürünü piyasada satılma ve AB ülkelerinde serbest dolaşım hakkı veren ürün pasaportudur.

Ürününüz CE Belgesi gereksinimlerini karşılıyor mu? Ürününüzü Avrupa pazarına satmayı planlıyorsanız, AB tarafından belirlenen sağlık ve güvenlik yönetmeliklerine ürününüzün  uygun olması gerekmektedir. CE Belgesinin amacı  Avrupa pazarında satılmak istenen ürünlerin güvenliğini ve kalitesini ispatlamak ve adil ticareti teşvik etmektir.

CE Belgesi Ne İşe Yarar?

• CE Belgesi ürünün Avrupa ve Türkiye pazarında sunulmasını, dolaşımını ve serbestçe satılmasını sağlar.
• Üreticiler,  ürünlerini AB pazarında pazarlayabilmek ve satabilmek için, ürün üzerine “CE” işareti koymak mecburiyetindedirler,
• CE Belgesi, ürünün AB Yönetmeliklerine uygunluğunu belirtir,
• CE Belgesi, kesinlikle bir kalite markası ve garanti belgesi değildir,
• CE İşaretli ürün AB ülkelerinde, normlarla ilgili yasal gerekçeler ortaya konarak geri çevrilmesi mümkün değildir,
• CE İşareti, Yeni yaklaşım direktiflerine uygunluğun bir göstergesidir.
• CE belgesi olmayan ürünler ülkemizde ve AB pazarında satılamaz.

CE Belgesi Nasıl Alınır ?

1. Aşama Araştırma ve Tespit

• Öncelikle ürünün teknik özellikleri ve kullanım amacı belirlenerek ürün tanımlanması yapılır.
• Ürünün CE Kapsamında girdiği direktif/direktifler belirlenir.
• Ürün direktifi/direktifleri belirlendikten sonra direktif kapsamındaki özel standartlar tespit edilir.
• Onaylanmış kuruluş gerekip gerekmediği belirlenir. Bazı riskli ürün gruplarında onaylanmış kuruluş zorunluluğu vardır.
• Direktif veya Direktifler Kapsamında Yol Haritası İncelenir ve En Uygun Yol Haritası Seçilir.(Her Direktifte CE İşaretine Ulaşmak İçin Üreticinin İzlemesi Gereken Yol Haritaları Mevcuttur)
• Kalite Yönetim Sistemi gereksinimlerinin incelenmesi; (Bazı direktifler CE işareti sürecinde kalite sistemi bulunmasını öngörmektedir)

2. Aşama Test ve Kontrol Süreci

• Ürünün direktif/direktifler kapsamında belirlenen standartlara göre test,analiz ve teknik kontrollerinin yapılarak gerekli raporların alınması.
• Gerekli durumlarda(riskli ürün gruplarında) Onaylı Kuruluş kuruluşundan sertifika ve test raporu alınması;
• Risk Analizinin yapılması;
• Normlara uygun kullanım kılavuzu hazırlanması;
• Teknik Dokümantasyon / Teknik Dosyanın hazırlanması;
• Uygunluk Beyanı’nın yayınlanması;

3. Aşama CE İşaretinin Yerleştirilmesi ve Teknik Dosyanın Saklanması

• CE İşareti ilgili direktife göre ürüne yerleştirilir.
• Ürüne ait Teknik Dosya’nın ürünle ilgili direktifte belirtilen süreyle saklanması ve gerektiğinde yetkili makamlara/ piyasa gözetimi yapan yetkili kurumlara sunulabilecek şekilde arşivlenmesi.

4. Aşama Ürünün Piyasaya Sürülmesi

• Yukarıdaki süreçlerin sonunda ürün CE İşareti taşımaya hak kazanarak, ülkemizde ve AB pazarında rahatça serbest dolaşım hakkı kazanır.

CE İşaretlemesinin Temel İlkeleri Aşağıdaki Gibidir

• CE işaretinin ürünün üzerine iliştirilmesi, sorumlu kişinin ürününün tüm Birlik hükümlerine uygun olduğunu ve ilgili tüm uygunluk değerlendirme prosedürlerinin gerçekleştirildiğini beyan etmesi anlamına gelir.
• CE işaretlemesi zorunludur ve özel bir direktif aksini gerektirmiyorsa, ürün piyasaya sunulmadan ve hizmete konulmadan önce CE işaretlemesinin yapılması gerekir.
• Eğer ürün, CE işaretlemesini öngören birden fazla Direktifin konusu içine giriyorsa, CE işaretinin iliştirilmesi ürünün bu direktiflerin tümünün gerekliliklerine uygun olduğunu gösterir.
• Ürün CE işaretlemesini öngören herhangi bir direktifin kapsamı içine girmiyorsa, CE işaretlemesi yapılmaz.
• CE işareti, üretici veya onun Birlik içinde/Türkiye’de yerleşik Yetkili Temsilcisi tarafından ürüne iliştirilir.
• İşaretin boyutlarının büyütülmesi veya küçültülmesi durumunda oranlara sadık kalınmalıdır.
• CE işareti ürünün veya bilgi levhasının üzerine rahatça görünebilir, okunabilir ve silinmeyecek şekilde iliştirilmelidir. Bunun ürünün yapısından dolayı mümkün olmadığı durumlarda ambalajın ve varsa ürünle birlikte verilen dokümanların üzerine iliştirilmesi gerekir.
• İlgili Direktif hükümlerine göre, bir Onaylanmış Kuruluş ürünün Üretim Kontrol aşamasında yer alıyorsa, CE işareti ile birlikte Onaylanmış Kuruluşun Kimlik Numarası da iliştirilmelidir. Üretici veya onun Birlik içinde/Türkiye’de yerleşik Yetkili Temsilcisi Onaylanmış Kuruluşun sorumluluğu altında Kimlik Numarasını iliştirir.

Üreticinin ürününe CE işareti iliştirilmesinin iki yolu bulunmaktadır.

• Üreticinin kendisi tarafından (self declaration) iliştirilmesi,
• Mutlaka bir onaylanmış kuruluşun incelemesinden geçilerek iliştirilmesi.

“Self declaration” denilen 1 numaralı sistemde, üretici üretmiş olduğu düşük riskli ürünlerin (örneğin; elektrikli ekipmanlar, bazı makinalar), direktifin güvenlik koşullarına uygunluğu, üreticinin kendisi tarafından test edilebilmekte ve bu ürünler hakkında üreticinin yayımlayacağı uygunluk beyanı ile CE işareti, üretici tarafından ürüne iliştirilmektedir.

Onaylanmış kuruluş incelenmesi gerektiren diğer yolda ise, yüksek riskli ürünlerin (örneğin; asansörler ve bazı makinalar) mutlaka, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde adı yayımlanmış yetkili test ve belgelendirme kuruluşları (Onaylanmış kuruluşlar – Notified bodies) tarafından test edilmesi gerekmektedir. Onaylanmış kuruluşun bu incelemesine istinaden, üretici CE işaretini ürününe iliştirmektedir.

Asansörlerin Tam Kalite Güvencesi İle Tasarım İncelenmesine Dayalı Uygunluğu (Ek-XI Modül H 1)

Asansörün tam kalite sistemi ile uygun hallerde, asansörlerin, 2014/33/AB Ek-I’ de yer alan uygulanabilir temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılamasını sağlayan asansör tasarımını değerlendirdiği uygunluk değerlendirme işlemidir.

Modül H1 Belgesi, 2014/33/AB asansör yönetmelik kapsamında bulunan harmonize EN 81-1/2 (Eylül’den sonra EN 81-20) standardına uygun olarak, tam kalite güvence sistemi ile monte edilen asansör denetimi sonucu elde edilen belgelendirmedir.

Asansör firmalarının, tasarım konusunda sınırlamaları olmaksızın istedikleri tipte sınıfa göre elektrikli ve hidrolik asansörler yapabilmesini sağlayan tam kalite güvence sistemi belgesidir.

Modül H1 belgesi her sene gözetim gerçekleştirilerek yenilenir. Bünyesinde SMM’li Elektrik ve Makine Mühendisi bulunduran asansör firmaları Modül H1 belgesi alabilirler. Firmada her iki mühendisinde SMM Belgesi bulunması Modül H1 belgesi için zorunludur.

Modül H belgesi sahibi olan firmalar; Risk Analizini Tasarım İnceleme belgesi alarak her Risk Analiz konusu için (Alçak tavan, yetersiz kuyu dibi, yetersiz kuyu üstü hacmi vb.)  ayrı ayrı alınıp Modül H1 belgesinin geçerlilik süresince kullanabilir. Belge gözetiminde Tasarım İnceleme ve CE belgeleri yenilenir.

Risk Analizi

Risk analizleri genel bir ifade ile standartta sapma olduğu zaman yapılır. EN 81-1/2 +A3 (EN 81-20 ve EN 81-50) standardında sapmalar olduğunda risk analizine başvurulabilir. En sık rastlanan risk analizler makine dairesi tabliye tavan yüksekliğinin alçak olması, kuyu dibi yüksekliğinin yetersiz olması ve kuyu üstü güvenlik hacminin az olmasıdır.

Risk analizi onay metodu iki şekilde sağlanmaktadır. Modül H1 belgesi ile birlikte tasarım inceleme belgesi ve modül g belgesi ile risk analizli belgelendirmedir. Diğer modüllerle CE belgesi olan firmalar (modül B + E, D) risk analizi yapabilmeleri için modül G belgesi ile belgelendirme işlemi yapmalıdır. Risk analizinin onaylanması Tasarım inceleme belgesi olan firmalarda firma tarafından, modül G belgesinde ise onaylanmış kuruluş tarafından onaylanır.

Tasarım Tipi İncelemesi

Modül H1 belgesi sahibi olan firmalar montajını yapmış oldukları asansörlerde standart sapması gereği risk analizi yapmaları gerektiği zaman almaları gereken belge Tasarım inceleme belgesidir. CE belgesini aldığı onaylanmış kuruluş tarafından verilir.

Modül H1 belgesi olan firmalar tasarım inceleme belgesi alabilirler. Modül H1 belgesi olmayanlar firmalar direk olarak tasarım tip inceleme belgesini alamazlar.

Asansörlerin AB Tip İncelemesi (Modül B) Ek-IV-B

AB tip incelemesi, onaylanmış kuruluşun asansör güvenlik aksamlarının teknik tasarımını incelemesine ve teknik tasarımının Ek-I’ de yer alan uygulanabilir temel sağlık güvenlik gereklerini karşıladığını onaylanmasına ve doğrulanmasına; asansörlerde temsil eden numunesinin değerlendirme işleminin bir bölümünü oluşturur.

Modül B belgesi ile belli sayıda asansör tipleri yapılabilir. Bu tiplerin dışına çıkılamaz. Bu tipler genellikle Elektrikli Direk (Düz Askı), Elektrikli Endirek (Palangalı) ve Hidrolik Endirek (Semer karkas) dır. Firma denetim esnasında her bir tip için asansör göstermek zorundadır.

Asansörlerin Ürün Kalite Güvencesine Dayalı Tip Uygunluğu (Modül E) Ek-X

Ürün kalite güvencesine dayalı tip uygunluğu, onaylanmış kuruluşun, AB tip inceleme belgesinde yer alan onaylı tipe uyumlu olan veya Ek- XI’ e göre onaylı tam kalite güvence sistemi altında tasarlanan, monte edilen ve Ek-I’ de yer alan uygulanabilir temel sağlık ve güvenlik gereklerini sağlayan asansör için, asansör monte edenin ürün kalite sistemini değerlendirdiği uygunluk değerlendirme işlemlerinin bir bölümünü oluşturur.

Asansör firması kendisinin belirlemiş olduğu komponent listesi ve tiplerinin dışına onaylanmış kuruluştan komponent değişikliği onayı almadan kullanamaz. Gözetimde değiştirmek istediği tipleri ve komponentleri belirtirse değiştirilebilir

Asansörlerin İmalat Kalite Güvencesine Dayalı Tip Uygunluğu (Modül D) Ek-XII

Asansörün imalat kalite güvencesine dayalı tip uygunluğu, asansörün AB tip inceleme belgesinde yer alan onaylı tipe uyumlu olmasını veya EK-XI’e göre onaylı kalite sistemi altında tasarlanmış ve imal edilmiş bir asansörle uyumlu ve Ek-I’de belirtilen uygulanabilir temel sağlık ve güvenlik gereklerini sağlayacak şekilde, asansör monte edenin imalat kalite güvence sisteminin onaylanmış kuruluş tarafından değerlendirildiği uygunluk değerlendirme işleminin bir bölümünü oluşturur.

Asansörlerin Birim Doğrulamaya Dayalı Tip Uygunluğu (Modül G) Ek-VIII

Birim doğrulamaya dayalı uygunluk, onaylanmış kuruluşun bir asansörün, Ek-I ‘ de yer alan uygulanabilir temel sağlık ve güvenlik gereklerinin sağlayıp sağlamadığını değerlendirdiği bir uygunluk değerlendirme işlemidir.

Özet olarak her bir asansöre verilen tekil bir belgedir. Modül B + E belgesi olan firmalar asansöründe risk analizi gerektirecek bir durum olduğunda Modül G belgesi alarak risk analizi işlemini tamamlar. Firmalar Modül G için teknik dosyayı yapmak ve Risk analizini kendi bünyesinde yapmak durumundadır.

Modül G Belgesi, bakım firmalarının TSE/HYB alabilmesi için düşük maliyet sağlar.  Modül B+E Belgesi’ne sahip firmalar karşılaştıkları risk analizi durumlarında (alçak tavan, yetersiz kuyu dibi, yetersiz kuyu üstü hacmi vb.) Modül G ile yeşil etiket ve tescillerini alabilirler. Modül B+E kullanan firmalar, belirttikleri malzemelerin dışına çıkmak zorunda kaldıklarında veya sahip olduğu tiplerden farklı bir asansör yaptıklarında Modül G Belgesi ile tescillerini yapabilirler.

Asansörlerin Son Muayenesi Ek-V

Son muayene, Ab tip inceleme belgesine tabi olan veya Ek-I’de yer alan temel sağlık ve güvenlik gereklerini sağlayan onaylı kalite sistemine göre tasarlanan ve monte edilen asansörün, onaylanmış kuruluş tarafından onaylandığı ve belgelendirildiği uygunluk değerlendirme işlemlerinin bir bölümünü oluşturur