Kaynaklı İmalat Nedir ?

Kaynaklı imalat, metal veya plastik malzemelerin birbirine birleştirilmesi için kaynak yönteminin kullanıldığı bir üretim sürecidir. Bu yöntem, özellikle dayanıklı ve kalıcı bağlantılar oluşturmak amacıyla tercih edilir.Günümüzde üretim yapan birçok tesiste kaynaklı imalat yöntemlerinden biri kullanılmaktadır. Kaynak yöntemi, kaynak esnasında kullanılan tel, ortam koşulları vb. etkenlerin hepsi ürünün kalitesini belirlemektedir bu da doğrudan firmanızın kalitesini ve başarısını etkilemektedir.

Kaynaklı İmalat Standarttı Nedir ?

Kaynaklı imalat standartları, kaynak işlemlerinin kalitesini, güvenliğini ve doğruluğunu garanti altına almak için belirlenen yazılı kurallar ve gereksinimlerdir. Bu standartlar, kaynak işlemleri sırasında kullanılan tekniklerin, ekipmanların, malzemelerin ve kalite kontrol süreçlerinin belirli bir düzeye ulaşmasını sağlar. Kaynaklı imalat standartları, kaynak işleminin her aşamasında uyulması gereken kuralları içerir ve endüstri, mühendislik, inşaat gibi pek çok sektörde kritik öneme sahiptir.

Kaynaklı İmalat Standartlarının Temel Amacı:

  1. Kalite Kontrol: Kaynaklı bağlantıların dayanıklılığını ve güvenliğini sağlamak.
  2. İş Güvenliği: Kaynak işlemleri sırasında oluşabilecek tehlikelerin minimize edilmesi.
  3. Standartlaştırma: Farklı üreticiler ve ülkeler arasında uyum sağlamak.
  4. Verimlilik: Kaynak süreçlerinin daha verimli ve ekonomik hale getirilmesi.

Kaynaklı İmalat İçin Yaygın Kullanılan Standartlar:

  1. ISO 3834 (Kaynak Kalite Yönetimi):
    • Bu standart, kaynaklı imalatın kalite yönetim sistemini oluşturmak için kullanılan bir dizi gereksinim sunar. ISO 3834, kaynak sürecinin her aşamasını kontrol eder, başta kaynak yöntemi seçimi, malzeme uyumu ve kaynak sonrası testler olmak üzere.
  2. AWS D1.1 (Amerikan Kaynaklar Birliği Standartları):
    • Özellikle çelik yapıların kaynakla birleştirilmesi için kullanılan bu standart, çelik kaynaklı imalatın tasarım, kaynak işlemi ve kalite kontrol kurallarını belirler.
    • Otomotiv ve inşaat sektöründe yaygın olarak kullanılır.
  3. EN ISO 15614 (Kaynak Yöntemi Geçerlilik Sertifikası):
    • Kaynak yöntemlerinin, kullanılan malzemeler ve kaynak parametrelerine göre test edilmesini ve doğruluğunun belgelenmesini sağlar.
    • Kaynak yönteminin kabul edilebilirliğini belirleyen bu standart, belirli testlerle kaynak işleminin uygunluğunu doğrular.
  4. ISO 9606 (Kaynakçı Sertifikasyonu):
    • Kaynakçıların belirli bir kaynak yöntemini kullanabilmeleri için gerekli olan yetkinlikleri belirler.
    • Bu standart, kaynakçıların eğitim ve yeterlilik seviyelerini doğrulayan bir süreçtir.
  5. ASME Sec. IX (Amerikan Makine Mühendisleri Birliği):
    • Bu standart, özellikle baskı altında çalışan ekipmanlar (örneğin, basınçlı kaplar, boru hatları) için kaynakla ilgili gereksinimleri belirler.

Kaynaklı İmalat Standartlarının İçerikleri:

  1. Kaynak Yöntemi ve Ekipman Seçimi
  2. Kaynak Parametrelerinin Belirlenmesi (akım, gerilim, elektrot türü vb.)
  3. Malzeme Uyumu ve Hazırlığı
  4. Test ve Kontrol Prosedürleri (örneğin, x-ışını, ultrasonik testler)
  5. Kaynakçı ve Personel Sertifikasyonu
  6. İş Sağlığı ve Güvenliği Gereksinimleri
  7. Çevresel Koşullar (sıcaklık, nem, atmosferik koşullar vb.)

Kaynaklı İmalat Standartlarının Uygulama Alanları:

  • İnşaat ve Çelik Yapılar
  • Petrol ve Doğal Gaz Endüstrisi
  • Otomotiv Sanayi
  • Uçak ve Uzay Endüstrisi
  • Enerji ve Elektrik Sektörü

Kaynaklı imalat standartlarına uyum, sadece kaliteli ve güvenli ürünlerin üretilmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda üreticilerin yasal gereksinimleri yerine getirmelerine ve uluslararası pazarda rekabet etmelerine de olanak tanır.

Kaynaklı İmalat Kapsamına Giren Ürünler Nelerdir ?

Kaynaklı imalata giren ürünler, genellikle metal malzemelerin birleştirilmesi gereken, dayanıklı ve güçlü bağlantılar gerektiren her türlü yapı ve bileşeni kapsar. Kaynaklı imalat, çelik, alüminyum, bakır ve titanyum gibi metal malzemelerle yapılırken, aynı zamanda bazı plastik ve kompozit malzemelerle de kaynak yapılabilir. Aşağıda, kaynaklı imalata giren bazı yaygın ürün gruplarını bulabilirsiniz:

1. Çelik Yapılar

  • Köprüler: Çelik köprüler, kaynaklı imalat kullanılarak üretilir. Kaynak işlemi, büyük ve dayanıklı köprülerin inşasında önemli bir yer tutar.
  • Binalar ve Yüksek Yapılar: Ofis binaları, konutlar ve yüksek binaların çelik iskeletlerinin inşasında kaynak kullanılır.
  • Endüstriyel Yapılar: Fabrikalar, depo binaları, imalat tesisleri gibi büyük endüstriyel yapılar.

2. Otomotiv ve Taşıma Araçları

  • Otomobil Şasileri: Araçların ana yapısal parçaları olan şasi ve gövdeyi birleştirmek için kaynaklı imalat kullanılır.
  • Otobüsler, Kamyonlar ve Tır Şasileri: Büyük taşıma araçlarının ana çerçevelerinin imalatında kaynaklama yöntemleri yaygındır.
  • Bisikletler ve Motosikletler: Hafif metal yapılar, motosiklet ve bisiklet imalatında kaynaklama ile birleştirilir.

3. Gemi İnşası ve Denizcilik

  • Gemiler: Büyük gemiler, tanklar ve denizaltılar gibi deniz araçlarının yapımında kaynaklı imalat kullanılır.
  • Tekneler ve Yat Yapımı: Hafif ve orta büyüklükteki su taşıma araçları için de kaynaklı imalat kullanılır.

4. Enerji ve Endüstriyel Ekipmanlar

  • Boru Hatları: Petrol, gaz ve su taşıyan boru hatlarının imalatı ve montajında kaynak yöntemi yaygındır.
  • Termik ve Nükleer Santraller: Elektrik üretim tesislerinin çelik yapıları ve ekipmanları kaynağa dayalı imalatla birleştirilir.
  • Tanklar ve Basınçlı Ekipmanlar: Depolama tankları, basınçlı kaplar ve reaktörler gibi ürünler kaynak ile birleştirilir.

5. Savunma Sanayi

  • Tanklar ve Zırhlı Araçlar: Askeri araçlar, tanklar ve zırhlı taşıma araçları, dayanıklı yapıları nedeniyle kaynaklı imalatla üretilir.
  • Silah ve Mühimmat: Bazı silahlar, mühimmat kutuları ve askeri donanımlar kaynağa dayanarak üretilir.

6. Ağır Makine ve İş Makineleri

  • İnşaat Makineleri: Kepçeler, ekskavatörler, buldozerler ve diğer ağır iş makinelerinin çelik yapıları kaynağa dayalı olarak imal edilir.
  • Tarım Makineleri: Traktörler, biçerdöverler gibi tarım makineleri, kaynak işlemi ile monte edilir.

7. Ev ve Tüketici Ürünleri

  • Beyaz Eşyalar: Çamaşır makineleri, bulaşık makineleri ve buzdolapları gibi beyaz eşya ürünlerinde kaynaklı imalat kullanılır.
  • Mobilya ve İç Tasarım: Çelik çerçeveli mobilyalar ve dekoratif parçalar kaynakla üretilir.

8. Elektrik ve Elektronik Ekipmanlar

  • Elektrik Panoları: Elektrik enerjisi dağıtımında kullanılan çelik panolar, kaynak ile birleştirilir.
  • Telekomünikasyon Ekipmanları: Bazı iletişim cihazları ve kulelerin imalatında kaynaklı imalat kullanılır.

9. Uçak ve Uzay Endüstrisi

  • Uçaklar ve Uzay Araçları: Uçak şasileri, kanatlar ve diğer yapısal parçalar kaynak kullanılarak üretilir.
  • Roket ve Uydu Yapıları: Uzay araçları için kullanılan çelik ve kompozit parçalar, yüksek dayanıklılık gereksinimlerini karşılamak amacıyla kaynakla birleştirilir.

10. Mobilya ve İnteraktif Tasarımlar

  • Ofis Mobilyaları: Çelik ve metal tabanlı ofis mobilyaları, genellikle kaynak ile monte edilir.
  • Süpermarket Rafları ve Depo Sistemleri: Bu tür raf sistemleri ve diğer ticari ürünler kaynaklı imalatla yapılır.

Kaynaklı imalat, modern sanayinin pek çok sektöründe temel üretim yöntemlerinden biri olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır.

Kaynaklı İmalat Belgelendirme Süreci ?

Kaynaklı imalat belgelendirme süreci, kaynak işlemleri ve bu işlemlerin sonucunda üretilen ürünlerin kalite, güvenlik ve dayanıklılık standartlarına uygunluğunu doğrulayan bir dizi adım ve prosedürden oluşur. Bu süreç, kaynaklı imalatın güvenilirliğini ve standartlara uygunluğunu sağlamak amacıyla belirli sertifikasyonlar ve testlerle desteklenir. Belgelendirme süreci, genellikle aşağıdaki ana aşamalardan oluşur:

1. Kaynak Yönteminin Seçimi ve Planlaması

İlk adım, kullanılacak kaynak yönteminin belirlenmesidir. Bu aşama, imalatın yapılacağı malzeme türü, bağlantı şekli, gerekli kaynak kalitesi ve işin büyüklüğüne göre kaynak yöntemini seçmeyi içerir.

  • Kaynak Yöntemleri: Elektrik ark kaynağı, TIG, MIG, toz altı kaynağı gibi çeşitli yöntemler seçilebilir.
  • Kaynak Parametreleri: Sıcaklık, akım, gerilim, elektrot türü gibi kaynak parametreleri bu aşamada belirlenir.

2. Kaynakçı Sertifikasyonu

Kaynakçıların, belirli bir kaynak yöntemiyle çalışabilmesi için yetkinliklerinin doğrulanması gerekir. Bu, genellikle ISO 9606 veya AWS D1.1 gibi standartlarla yapılır.

  • Eğitim ve Testler: Kaynakçılar belirli bir eğitim programına tabi tutulur ve yeterlilik testlerinden geçer. Testler genellikle kaynak örnekleri ile yapılır ve bu örneklerin belirli kalite testlerinden geçmesi gerekir.
  • Sertifika: Başarılı testlerin ardından, kaynakçılar, ilgili standartlara göre sertifikalandırılır.

3. Kaynak Prosedürünün Belgelendirilmesi (WPS)

Kaynak yapılacak parçalar için bir Kaynak Prosedür Belgesi (WPS) hazırlanır. WPS, belirli bir kaynak yönteminin kullanılabilirliğini ve güvenliğini kanıtlamak için hazırlanan ayrıntılı bir belgedir. Bu belge, aşağıdaki bilgileri içerir:

  • Kaynak Yöntemi: Hangi kaynak yönteminin kullanılacağı (örneğin, TIG, MIG, Ark kaynağı vb.)
  • Kaynak Parametreleri: Sıcaklık, akım, gerilim, elektrot seçimi, kaynak hızı, vb.
  • Malzeme Özellikleri: Kaynak yapılacak malzemenin türü, kalınlığı ve özellikleri.
  • Yüzey Hazırlığı: Malzeme yüzeyinin nasıl hazırlanacağı.
  • Test ve Muayene: Kaynağın test edilmesi için kullanılacak yöntemler (örneğin, x-ışını, ultrasonik testler).

4. Kaynak Yöntemi Onay Belgesi (PQR)

Bir kaynak prosedürünün doğruluğu, gerçek bir kaynak işlemi ile test edilir. Bu süreç, Kaynak Prosedür Onay Belgesi (PQR) olarak adlandırılır.

  • Kaynak Testi: Kaynak prosedürünü test etmek için bir kaynak örneği yapılır.
  • Testler: Kaynaklı bağlantı, genellikle mekanik testler (çekme testi, sertlik testi, darbe testi) ve/veya non-destrüktif testler (x-ışını, ultrasonik testler, manyetik testler) ile kontrol edilir.
  • Onay: Başarılı testlerin ardından, kaynak prosedürü onaylanır ve kullanılabilir hale gelir.

5. Kaynaklı İmalatın Kontrolü ve İzlenmesi

Kaynaklı imalat süreci, üretim boyunca sürekli izlenmeli ve kontrol edilmelidir.

  • İzleme ve Denetim: Kaynak işlemi sırasında sürekli kalite kontrol yapılır. Kaynakçılar ve operatörler, belirlenen parametrelere uygun şekilde çalışmalıdır.
  • Dökümantasyon: Üretilen her bir kaynaklı imalat için ayrıntılı kayıtlar tutulur. Bu, üretim sürecinin her aşamasının denetlenebilirliğini sağlar.
  • Non-Destrüktif Testler: Kaynaklı bağlantılar, genellikle sağlamlıklarını test etmek amacıyla çeşitli testlere tabi tutulur.

6. Son Testler ve Kalite Kontrol

Kaynaklı ürünlerin, son kullanıcıya sunulmadan önce çeşitli kalite kontrol testlerinden geçmesi gerekir. Bu testler, genellikle ürünün güvenliğini ve dayanıklılığını doğrulamak amacıyla yapılır.

  • Yıkıcı Testler: Çekme testi, burkulma testi gibi testler yapılabilir.
  • Non-Destrüktif Testler: X-ışını, ultrasonik testler, manyetik testler gibi yöntemlerle kaynaklı bağlantının iç yapısı kontrol edilir.
  • Sertifikalandırma: Ürün, belirlenen standartlara ve kalite gereksinimlerine uyuyorsa, bu süreç sonunda sertifikalandırılır.

7. Sonuçların Belgelendirilmesi

Tüm testler ve kalite kontrolleri başarılı bir şekilde tamamlandığında, kaynaklı ürün veya imalat için bir sertifika verilir. Bu sertifika, ürünün ulusal ve uluslararası standartlara uygun olduğunu ve güvenli olduğunu gösterir.

8. Sürekli İzleme ve Yenileme

Birçok belgelendirme, periyodik olarak yenilenmelidir. Kaynakçı sertifikaları ve kaynak prosedürlerinin geçerliliğini koruyabilmesi için belirli aralıklarla yeniden testler yapılması gerekebilir.

  • Yenileme Testleri: Kaynakçılar ve kaynak prosedürleri zaman zaman tekrar test edilmelidir.
  • Denetimler: Üretim süreçlerinin ve belgelendirme sürecinin düzgün şekilde devam ettiğini denetlemek için ara denetimler yapılır.

İlgili Standartlar ve Sertifikalar:

  • ISO 3834: Kaynaklı imalatın kalite yönetim sistemine dair gereksinimler.
  • ISO 9606: Kaynakçı sertifikasyonu.
  • AWS D1.1: Çelik yapıların kaynakla birleştirilmesi için standart.
  • EN ISO 15614: Kaynak yöntemlerinin onayı için standart.
  • ASME Sec. IX: Basınçlı ekipman ve boru hatları için kaynak prosedür onayı.

Kaynaklı İmalat ISO 3834 Belgelendirme Süreci ?

ISO 3834 belgelendirme süreci, kaynaklı imalat alanında kalite yönetim sistemlerinin uygulanmasına yönelik uluslararası bir standarttır. Bu standart, kaynaklı ürünlerin kalite gereksinimlerini belirler ve kaynaklı imalat sürecinin her aşamasında yüksek kalite ve güvenlik sağlanmasına yardımcı olur. ISO 3834, kaynaklı ürünlerin üretiminde kaliteyi sağlamak amacıyla kullanılan yönetim prosedürlerini ve gereksinimleri tanımlar.

ISO 3834 belgelendirmesi, genellikle dört ana aşamadan oluşur,

  • Hazırlık
  • Uygulama
  • Denetim
  • Belgelendirme

Aşağıda, bu sürecin adımlarını ayrıntılı şekilde bulabilirsiniz:

1. ISO 3834 Standartlarının Tanınması ve Hazırlık Aşaması

Bu aşamada, organizasyon kaynaklı imalatın kalitesini iyileştirmek ve standartlara uyum sağlamak amacıyla ISO 3834 gereksinimlerini anlamalı ve hazırlığa başlamalıdır.

  • Standart İncelemesi: Organizasyon, ISO 3834 standardını gözden geçirir ve kaynaklı imalat süreçlerinin bu standartlara nasıl uyacağına dair bir plan oluşturur. Bu aşama, ISO 3834’ün gereksinimlerinin tam olarak anlaşılmasını sağlar.
  • İç Denetimler ve Gözden Geçirme: Kaynaklı imalat süreçleri, mevcut kalite yönetim sistemine dahil edilir ve organizasyonun iç denetimleri yapılır. Kaynaklı imalat süreçleriyle ilgili herhangi bir eksiklik veya uyumsuzluk tespit edilirse, iyileştirme planları hazırlanır.

2. Kalite Yönetim Sisteminin Kurulması ve Uygulama

ISO 3834 belgelendirme sürecinde, kalite yönetim sisteminin uygulanması çok önemlidir. Bu, kaynaklı imalatın her aşamasında kalite kontrol mekanizmalarının oluşturulması anlamına gelir.

  • Kalite Politikası ve Hedefleri: Organizasyon, kaynaklı imalat için belirli kalite hedefleri oluşturur. Bu hedefler, ürünün kalitesini sağlamak ve iyileştirmek amacıyla açıkça tanımlanmalıdır.
  • Kaynak Prosedürlerinin Belirlenmesi (WPS): ISO 3834, kaynak prosedürlerinin (WPS) belirlenmesini ve uygunluklarını gerektirir. WPS, hangi kaynak yöntemlerinin kullanılacağını, hangi malzemelerin kullanılacağını, kaynak parametrelerini ve test yöntemlerini içerir.
  • Personel Yeterliliği: Kaynakçılar ve diğer teknik personel, ISO 3834 gereksinimlerine uygun olarak sertifikalandırılmalıdır. Kaynakçıların, ilgili yöntemlerdeki yeterliliklerini kanıtlaması gerekir.
  • Ekipman ve Malzeme Seçimi: Kullanılacak ekipmanlar ve malzemeler, kaliteyi sağlamak için belirli standartlara uygun olmalıdır. Ekipmanların doğru şekilde kalibre edilmesi ve malzemelerin uygunluklarının kontrol edilmesi gerekir.
  • İzleme ve Kontrol: Kaynak işlemlerinin kalitesini izlemek için test ve denetim prosedürleri uygulanır. Bunlar, kaynak bağlantılarının dayanıklılığını ve güvenliğini doğrulamak için yapılır.

3. İç Denetim ve Kalite Kontrol

ISO 3834 belgelendirmesi, organizasyonun kaynaklı imalat sürecini sürekli olarak denetlemesini gerektirir. İç denetimler, kalite yönetim sisteminin etkinliğini sağlamak için yapılır.

  • İç Denetim: Belirli aralıklarla iç denetimler yapılır. Bu denetimler, kaynaklı imalat süreçlerinin ISO 3834 gereksinimlerine uygun olup olmadığını kontrol eder. Denetim sırasında, kaynak işlemleri, kullanılan ekipmanlar, personel yeterlilikleri ve kalite kontrol kayıtları incelenir.
  • Düzeltici Faaliyetler: Eğer denetimlerde bir uyumsuzluk veya eksiklik tespit edilirse, düzeltici faaliyetler başlatılır. Bu faaliyetler, sistemdeki hataların giderilmesi ve kalite standartlarının iyileştirilmesi için uygulanır.
  • Dokümantasyon: Kaynaklı imalat süreci, her aşamada doğru şekilde belgelendirilmelidir. Tüm prosedürler, testler ve kontrollerin belgeleri saklanmalı ve denetimler için hazır bulundurulmalıdır.

4. Dış Denetim ve Belgelendirme

İç denetimler tamamlandıktan ve organizasyonun ISO 3834 gereksinimlerine tam uyum sağladığına dair güvence verildikten sonra, bir belgelendirme kuruluşu tarafından dış denetim yapılır.

  • Başvuru: Belgelendirme süreci başlatmak için, organizasyon akredite bir belgelendirme kuruluşuna başvurur. Bu kuruluş, ISO 3834 standardına uygunluk açısından denetim yapacaktır.
  • Dış Denetim: Belgelendirme kuruluşu, organizasyonun kalite yönetim sistemini, kaynaklı imalat prosedürlerini ve kaynaklı ürünlerin kalitesini denetler. Dış denetim sırasında, kaynaklı imalat sürecinin her aşaması gözden geçirilir. Ekipmanlar, prosedürler, personel yeterlilikleri ve kalite kontrolleri ayrıntılı bir şekilde incelenir.
  • Sertifikalandırma: Denetim sonuçları olumlu olursa, organizasyona ISO 3834 belgesi verilir. Bu belge, organizasyonun kaynaklı imalat süreçlerinin uluslararası kalite standartlarına uygun olduğunu gösterir.

5. Sürekli İyileştirme ve İzleme

ISO 3834 belgelendirme süreci, sürekli iyileştirme yaklaşımını benimser. Bu nedenle, belgelendirme süreci tamamlandıktan sonra bile kalite yönetim sistemi düzenli olarak gözden geçirilmelidir.

  • Sürekli İzleme: Kaynaklı imalat süreçlerinin kalite standartlarına uygunluğu sürekli izlenir. İç denetimler, periyodik gözden geçirmeler ve müşteri geri bildirimleri bu sürecin parçasıdır.
  • Sertifika Yenileme: ISO 3834 belgesi genellikle belirli bir süre için geçerlidir. Belgelendirme sürecinin sonunda, sertifikanın geçerliliğini koruyabilmesi için yenileme denetimleri yapılır.

ISO 3834 Standardının Faydaları

  • Kalite Güvencesi: ISO 3834 belgesi, kaynaklı ürünlerin ve imalat süreçlerinin yüksek kaliteli ve güvenli olduğunu garanti eder.
  • Rekabet Avantajı: Bu sertifika, organizasyonların pazarda güvenilir ve kaliteli üreticiler olarak tanınmasını sağlar.
  • Uluslararası Tanınma: ISO 3834 belgesi, organizasyonun uluslararası pazarlarda kabul görmesini ve ticaret yapmasını kolaylaştırır.
  • Müşteri Memnuniyeti: Kaynaklı imalat süreçlerinin standartlara uygunluğu, müşteri memnuniyetini artırır ve ürünlerin güvenliğini sağlar.

ISO 3834 belgelendirme süreci, organizasyonların kaynaklı imalat süreçlerinde kaliteyi artırmasına, güvenli ve dayanıklı ürünler üretmesine olanak tanır. Bu süreç, sürekli iyileştirme ve kalite kontrolü temel alarak kaynaklı imalat sektöründe yüksek standartların korunmasına yardımcı olur.

“Daha ayrıntılı bilgi için CE Belgelendirme Departmanı ile iletişime geçebilirsiniz.”