ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Revizyonu

ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Standardı Nedir ?

ISO 22000 Gıda zincirinde yer alan kuruluşların, gıdaların tüketim esnasında güvenli olmasını sağlamak ve gıda güvenliğini riske sokan tehditleri kontrol etmek için gerekli şartları kapsayan bir uluslararası geçerliliği olan bir  yönetim sistemi standardıdır.

2005 yılında ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardının ilk yayınından bu yana, kullanıcılar yeni gıda güvenliği sorunlarıyla karşı karşıya kalmaktaydılar. Diğer ISO Standartlarında yapılan köklü değişiklikler ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardının da revize edilmesi gereğine işaret ediyordu. Çünkü diğer ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi gibi standartlar da Yüksek Seviye (High Level Structure) yapısına geçmişlerdi. Entegrasyonun daha kolay olmasını sağlamak adına ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı da bu değişimin bir parçası oldu.

ISO 22000:2018 Son Geçiş Tarihi

Mevcutta ISO 22000:2005 belgesi bulunan firmalar için yeni yayınlanan ISO 22000:2018 standardına son geçiş tarihi 20.06.2021‘ dir.

ISO 22000:2018 Standardının ISO Tarafından Hazırlanma Süreci

• ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı gerekli gözden geçirmeler neticesinde 2018 yılı Haziran ayında yayınladı.
• ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı bu tarihte yayınlanana kadar tabi ki üzerinde bir dizi çalışmalar yapıldı.
• İlk olarak 2014 yılı kasım ayında ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı Teklif aşaması değerlendirildi.,
• Daha sonra 2015 yılı kasım ayında ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı ile ilgili hazırlık aşamasına geçildi.
• 2016 yılı Aralık ayında ise ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardının komite taslağı oluşturuldu.
• 2017 Temmuz ayına gelindiğinde ise ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardının taslağı yayınlandı.
• 2018 yılı Şubat ayında artık ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardının son taslağı yayınlanarak 2018 Haziran ayında standardın da adını veren ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı yayınlandı.
• Görüldüğü üzere ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı da diğer standartlar gibi yayınlanmadan önce üzerinde yoğunlaşılarak 4 yıl gibi bir süre hazırlanmaktadır.

ISO 22000 2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardındaki Temel Değişiklikler Nelerdir ?

• Yüksek Seviye Yapısı (High Level Structure): Birden fazla entegre yönetim sistemi standardı kullanan işletmeler için işlerini daha da kolaylaştırmak amacıyla, ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı, tüm diğer ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi gibi ISO standartları gibi Yüksek Seviye Yapısı  (HLS) ile aynı yapıda olacaktır.
• Risk yaklaşımı: Yüksek Seviyeli yapıyla birlikte standartlarda çekirdek bir madde yapısı meydana gelmiştir. Bu yapıyla birlikte bütün yeni yayınlanan standartlarda önleyici yaklaşımın yerini risk temelli düşünce ve oluşabilecek fırsatlara odaklanma şansını yakalamak adına fırsat kavramını getirilmiştir. Risk temelli yaklaşım ile ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı kullanıcıları da tanışmışlardır. “Risk” kavramı çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Bunlar gıda işletmelerinin, tehlike düzeyini, Tehlike Analizi Kritik Kontrol Noktası (HACCP) ve iyileştirme yaklaşımının da bir parçası olan fırsatların da Risk yaklaşımının bir parçası olduğu ve bu kavramların operasyonel düzeyde ayırt edilmelerinin önemini vurgulamaktadır.
• Planla, Uygula, Kontrol Et, Önlem Al döngüsü : standart, Planda-Uygula-Kontrol-Et döngüsünü açıklığa kavuşturmaktadır. Bu döngü standardın içerisinde iki bölüme ayrılmıştır. İlk bölüm standardın ana yapısına sahip yönetsel süreçlere odaklanan aşama iken İkinci bölüm HACCP ilkelerini kapsayan aşamadır.
• Operasyon süreci : Kritik Kontrol Noktaları, Operasyonel Önşart Programları ve Ön Koşul Programları  gibi anahtar terimler arasındaki farklılıkların açık bir şekilde tanımlandığı görülmektedir.

ISO 22000:2018 Eğitimlerine Kimler Katılmalı ?

• Gıda Güvenliğini daha önceden işletmede uygulayan ve sürekliliğini sağlayan, yeni gelecek olan sisteme erkenden hazır olmayı hedefleyen, kendini geliştirmek ve sistem entegrasyonunu yeni standart yapısına göre oluşturmak isteyen gıda mühendislerinin bu eğitime katılması yararlı olacaktır.
• ISO 22000:2018 revizyon eğitimi; geçişini yönetmekle, planlamakla ve uygulamakla yetkilendirilmiş kişiler katılmalıdır.
• Çalıştığı kuruluşun iso 22000 2018 standartlarını karşılayabileceğini ve bu sistem dahilinde yürütülmesinin fayda sağlayacağını düşünen çalışanlar katılmalıdır.
• Mevcutta olan iso 22000:2005 versiyonunda iç tetkikçi olarak görevlendirilen veya tetkik yapan kişiler iso 22000:2018 revizyon eğitimine katılmalıdır.
• Gıda Güvenliği Yönetim Sistemini uygulayan firmalarda yeni sisteme geçiş konusunda bilinçlenmek isteyen çalışanlar katılmalıdır.

ISO 22000:2018 Revizyon Eğitimi Almanın İşletmenize Faydaları Nelerdir ?

• ISO 22000 2005 ile ISO 22000 2018 arasındaki olan farklılıkları anlayabilecek,
• İşletmenin kapsamı, liderlik, planlama ve destek ile ilgili olarak, Annex SL de bulunan yeni gereklilikleri anlayacak,
• Risk bazlı yaklaşımın önemini anlayacak,
• Gıda güvenliği için gerekli Ön gereksinim programları (ÖGP) ve kritik kontrol noktaları (KKN) için etki analizlerin planlamasını yapabilecek,
• Mevcut sistemde nelerin revize edilmeye ihtiyacı olduğunu öğrenecek,
• Belgelendirme için geçiş planlamasının nasıl yapılacağı hakkında bilgi sahibi olacaksınız.

ISO 22000:2018 Revizyon Uygulamaları

4.1 Kuruluşun Bağlamı
Kuruluşun Hedeflerine uygun olarak iç ve dış hususlarının belirlenmesi ve düzenli olarak güncellenmesi gerekmektedir.

4.2. İlgili Tarafların İhtiyaç ve Beklentilerini Belirleme
Kuruluş Faaliyetlerini etkileyen ilgili tarafları belirleyerek, ihtiyaç ve beklentileri düzenli olarak güncellenmelidir.

4.3 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Kapsamının Belirlenmesi
Gıda Güvenliği Yönetim Sisteminin, sınırları ve uygulanabilirliği belirlenmelidir.Hangi ürünler, Hangi hizmet ve ürünlerin sisteme dahil olduğu Kapsam Dokümanında Belirlenmelidir.

4.4 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi
Kuruluş Gıda Güvenliği Yönetim Sistemini Kurmalı, Uygulamalı, Sürdürmeli, Güncellemeli ve Sürekli iyileştirmelidir.

5.Liderlik
Üst Yönetimin Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ile ilgili Liderlik ve Taahhüt göstermesi beklenir.
Gıda Güvenliği Politikasının oluşturulması.
Gıda Güvenliği Yönetim Sisteminin kuruluş içerisinde sağlıklı işletimi için gereken uygulamaların teşvik edilmesi.
Gereken Kaynak ihtiyacının sağlanması.
Gıda Güvenliği Yönetim Sisteminin etkin işletilmesi için gereken kurumsal roller belirlenmeli ve organize edilmelidir.
Gıda Güvenliği Ekip Lideri ve Ekibinin Oluşturulması,

6.Planlama
Sistematik bir yöntem belirleyerek, Risk ve fırsatların analizlerinin gerçekleştirilmesi, Bu yöntem doğrultusunda Risk ve fırsatlar süreçlerinin etkin olarak yürütülerek kontrollü olarak azaltılması.
Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Hedeflerini Belirlemek.
Değişiklik Yönetimi oluşturmak.

7.Destek
Kuruluş gerekli olan kaynak ihtiyaçlarını belirlemeli sağlamalıdır.İnsan, Altyapı, Çalışma Ortamı..vb
Tedarikçi performansını takip etmeli ve analiz etmelidir.
Personel ve dış tedarikçilerin ihtiyacı olan eğitim ihtiyacının belirlenmesi ve gerçekleştirilmesi için gerekli faaliyetleri takip etmelidir.
Gıda Güvenliği Yönetim Sistemini ilgilendiren kişilerin farkındalığını oluşturmalıdır.
Etkin bir İç-Dış iletişim yöntemlerini belirlemeli ve yürütmelidir.
Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi için gerekli olan Dokümante edilmesi gereken bilgileri belirlemeli ve dokümante etmelidir.

8.Operasyon
Annex SL yapısında olan standartların uygulamadaki en büyük farklılık gösteren kısmı Operasyon maddesidir. Her standardın kendine has olan uygulamaları ve yöntemleri bu maddede istenmektedir.
Kuruluşlar Gıda Güvenliği Yönetim Sisteminin Süreçlerini Planlamalı, Uygulamalı, Kontrol etmeli, sürekliliğini sağlamalı ve güncellemelidir.
Ön gereksinim Programlarını oluşturmalı, sürdürmeli ve güncelliğini sağlamalıdır.
Ürünün İzlenebilirliğini takip edebilmeli ve sağlamalıdır.
Yaşanabilecek acil durumlara hazırlıklı olmalıdır.
Ürünle ilişkili olan tüm Fiziksel, Kimyasal ve Biyolojik değerlendirmeleri ve tehlike durumlarını belirlemeli ve takip etmelidir.
Son ürün ile ilgili her aşamayı etkin olarak takip etmelidir.
Üretim Akış Diyagramları ve Şemaları oluşturulmalı ve güncellenmelidir.
Tehlike analizlerinin gerçekleştirilmesi
HACCP Planları ve Operasyonel Ön Gereksinim Programlarının oluşturulması ve uygulanması
Ürün ve Süreçlerde yaşanan uygunsuzlukların kontrol
Potansiyel olarak güvensiz olabilecek ürünlerin kontrol yönetimi
Ürünlerin Geri Çekilmesi uygulamaları

9.Performans Değerlendirme
İzleme, Ölçme, Analiz ve Değerlendirme yöntemlerinin belirlenmesi
İç tetkiklerin Gerçekleştirilmesi
Yönetim Gözden Geçirme Faaliyetlerinin Gerçekleştirilmesi

10. İyileştirme
Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyetlerin etkin olarak takibi ve uygulanması

ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Belgesini Faydaları

• Mevzuatlara uyum
• Tüketicilerin gıda güvenliği ile ilgili taleplerinin karşılanması
• İhracat kolaylığı
• Ürün geri toplama riskinin azaltılması
• Çalışanların hijyen ve gıda güvenliği konusunda bilinçlenmesi
• Gıda zehirlenmeleri ve ölüm risklerinin düşürülmesi
• Çalışma ortamının iyileşmesi
• Müşteri güveninin ve memnuniyetinin sağlanması
• Kayıplarının azaltılması

ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Belgesini Kimler Alabilir ?

• Direkt gıda üreticileri dışında,
• Perakendeciler
• Catering firmaları
• Gıda toptancıları
• Oteller
• Restoranlar
• Gıda ile temas eden madde ve malzeme üreticileri …Vb. kısacası gıda sektörüne doğrudan veya dolaylı bir şekilde dahil olan tüm firmalar tarafından alınabilir.

NOT: Türkak Akredite ISO 22000:2018 Gıdan Güvenliği Yönetim Sistemi belgelesi ve FSSC 22000:2018 belgesi için KOSGEB’in % 60 desteği bulunmaktadır.

⇨ ISO 22000:2018 Standardı Revizyon bilgilendirmesi hakkında daha detaylı bilgilendirme almak için, sistem kurulumu desteği ve belgelendirme desteği için iletişime geçebilirsiniz.