TSRS  – Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları

TSRS – Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları, Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) performanslarını şeffaf, karşılaştırılabilir ve hesap verebilir bir şekilde raporlamalarını sağlamak için geliştirilmiş ulusal standartlardır.

TSRS’nin Yasal Dayanağı ve Yürürlüğe Girişi

Hangi Kuruluşlar Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları Kapsamında Yer Almaktadır?

Aşağıdaki kriterlerden en az ikisini üst üste iki raporlama dönemi boyunca aşan şirketler TSRS kapsamına girer ve sürdürülebilirlik raporu hazırlamak zorundadır:

  • 250’den fazla çalışan

  • 500 milyon TL’nin üzerindeki aktif toplam

  • 1 milyar TL’nin üzerindeki yıllık net satış hasılatı

Ayrıca, BDDK’ya tabi bankalar (TMSF kapsamındaki kurumlar hariç) ve Borsa İstanbul’da işlem gören bazı şirketler TSRS yükümlülüğüne dahildir.

TSRS 1 ve TSRS 2: Yapı ve İçerik

TSRS iki temel bileşenden oluşur:

  • TSRS 1 – Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler: Şirketlerin sürdürülebilirlikle ilişkili finansal risk ve fırsatlarını, nakit akışlarına etkilerini ve yatırımcılarla ilişkilerini açıklamasını gerektirir.

  • TSRS 2 – İklimle İlgili Açıklamalar: İklim kaynaklı fiziksel ve geçiş riskleri ile fırsatlara nasıl yaklaşıldığının, sera gazı emisyonlarının ve iklim stratejilerinin net şekilde sunulmasını zorunlu kılar.

Bu iki standart, ISSB (Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu) tarafından geliştirilmiş IFRS S1 ve S2 standartları temel alınarak oluşturulmuşturr.

TSRS’nin Şirketlere Faydaları

  1. Şeffaflık ve Güven: TSRS uyumlu raporlar, yatırımcılar ve paydaşlar için şirketin sürdürülebilirlik performansını açıkça görünür kılar

  2. Uluslararası uyum ve regülasyon adaptasyonu: AB’nin CSRD ve CSDDD gibi düzenlemelerine uyum sağlayarak global pazarlarda avantaj yaratır

  3. Yatırımcı çekiciliği ve finansmana erişim: Yeşil finansmana ve sürdürülebilir yatırımlara erişimi kolaylaştırır

  4. Rekabet avantajı ve prestij: Şirketlerin itibarını güçlendirerek pazarda ön plana çıkmalarını destekler

  5. Risk yönetimi: İklim ve ESG odaklı risklerin erken tespiti ve yönetilmesi için güçlü bir çerçeve sunar

Raporlama Süreci – Uygulanabilir Adımlar

  1. Kapsam Analizi: TSRS S1 ve S2 kapsamında raporlama yapılacaksa yükümlülük kontrolü yapılır.

  2. Veri Toplama: ESG performansına ilişkin finansal ve iklim verileri toplanır.

  3. Format Uyumu: KGK ya da ISSB formatına uygun içerik hazırlanır.

  4. Bağımsız Denetim: Yetkili kurumlarca doğrulama ve denetim gerçekleştirilir

  5. Yayınlama: Rapor, yıllık finansal raporlarla birlikte veya entegre rapor içinde paydaşlarla paylaşılır

TSRS Sürecinde Kurumsal Karbon Ayak İzi  Önemi

Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), şirketlerin çevresel ve sosyal etkilerini şeffaf bir şekilde raporlamalarını zorunlu kılarken, özellikle kurumsal karbon ayak izi hesaplaması ve raporlaması sürecin en kritik parçalarından biridir. Çünkü karbon ayak izi, işletmelerin iklim değişikliği üzerindeki doğrudan etkilerini ölçen en somut göstergedir.

TSRS ve Karbon Ayak İzi İlişkisi

  • TSRS 2 – İklimle İlgili Açıklamalar standardı kapsamında şirketler, sera gazı emisyonlarını, karbon yönetim stratejilerini ve iklim risklerini şeffaf şekilde raporlamak zorundadır.

  • Bu nedenle, karbon ayak izi ölçümü sadece bir çevresel performans göstergesi değil, aynı zamanda finansal risk yönetimi, yatırımcı güveni ve uluslararası piyasalara erişim açısından da kilit bir rol oynar.

Kurumsal Karbon Ayak İzinin Önemi

1. Şeffaflık ve Güven

Şirketler karbon salınımlarını ölçtüğünde, TSRS uyumlu sürdürülebilirlik raporları sayesinde yatırımcılara, müşterilere ve kamuoyuna güven verir.

2. Yatırımcı İlgisi ve Finansmana Erişim

Yeşil tahviller, sürdürülebilir finansman araçları ve AB’nin Yeşil Mutabakat hedefleri, karbon ayak izi düşük şirketlere daha kolay finansman imkânı sağlar.

3. Uluslararası Uyum

Avrupa Birliği’nin CSRD ve CBAM (Karbon Sınırda Düzenleme Mekanizması) gibi düzenlemeleri, Türkiye’deki ihracatçı firmaların karbon ayak izi raporlamasını zorunlu hale getirmektedir. TSRS, bu uyumu kolaylaştırır.

4. Rekabet Avantajı

Karbon ayak izini düşüren şirketler, sadece maliyetlerini azaltmakla kalmaz, aynı zamanda marka değerlerini ve pazar paylarını da artırır.

5. Risk Yönetimi

İklim değişikliğinin getirdiği fiziksel riskler (doğal afetler, su stresi vb.) ve geçiş riskleri (karbon vergileri, yeni düzenlemeler) ancak karbon ayak izi verilerinin doğru ölçülmesi ile etkin şekilde yönetilebilir.

TSRS Sürecinde Karbon Ayak İzi Hesaplama Adımları

  1. Sera Gazı Envanteri Hazırlama

    • Scope 1: Doğrudan emisyonlar (fabrikalar, araçlar)

    • Scope 2: Enerji kaynaklı dolaylı emisyonlar

    • Scope 3: Tedarik zinciri, lojistik, ürün kullanımı gibi geniş kapsamlı emisyonlar

  2. Veri Toplama ve Raporlama

    • Enerji tüketimi, yakıt kullanımı, lojistik faaliyetleri gibi veriler toplanır.

  3. Uluslararası Standartlara Göre Hesaplama

    • GHG Protocol ve ISO 14064 gibi standartlar kullanılır.

  4. TSRS Uyumlu Raporlama

    • Karbon ayak izi sonuçları, TSRS 1 ve TSRS 2 çerçevesinde raporlanır.

  5. Azaltım ve İyileştirme Planı

    • Yenilenebilir enerjiye geçiş, enerji verimliliği, yeşil tedarik zinciri gibi stratejiler geliştirilir.

Kurumsal karbon ayak izi, TSRS sürecinde yalnızca bir raporlama gerekliliği değil, aynı zamanda şirketlerin sürdürülebilirlik yol haritasının temel taşıdır. Karbon ayak izini doğru hesaplayan ve azaltım planlarını hayata geçiren işletmeler:

  • TSRS uyumunu sağlar,

  • uluslararası pazarlarda rekabet avantajı kazanır,

  • yatırımcı güvenini artırır ve

  • sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunur.

TSRS ve Kurumsal Karbon Ayak İzi Arasında Matrisleme Metodu

1. TSRS 1 (Genel Hükümler) ile İlişki

  • Finansal Risk Açıklamaları: Karbon ayak izinden kaynaklanan karbon vergisi, enerji maliyetleri, AB CBAM düzenlemeleri gibi finansal etkilerin açıklanması gerekir.

  • Strateji ve Yönetişim: Yönetim kurulunun karbon azaltım hedefleri ve sürdürülebilirlik stratejilerine entegrasyonu raporlanır.

  • Performans Göstergeleri (KPI’lar): Karbon yoğunluğu, enerji tüketimi ve emisyon azaltım hedefleri şirketin ESG performans göstergeleri arasında yer alır.

2. TSRS 2 (İklimle İlgili Açıklamalar) ile İlişki

  • Emisyon Ölçümü ve Raporlama: Scope 1, Scope 2 ve Scope 3 karbon emisyonlarının ayrıntılı hesaplanması zorunludur.

  • İklim Riskleri: Yüksek karbon ayak izi, şirketin fiziksel (sel, kuraklık, sıcaklık artışı) ve geçiş risklerini (karbon vergisi, düşük talep) artırır.

  • Hedefler ve Azaltım Planı: Karbon ayak izini azaltmaya yönelik yol haritası, yenilenebilir enerji yatırımları ve verimlilik projeleri rapora dahil edilir.

TSRS Maddesi Karbon Ayak İzi İlgisi Uygulama Örneği
TSRS 1 – Genel Açıklamalar Finansal risk ve fırsatların açıklanması Karbon vergisi nedeniyle artan üretim maliyetleri raporlanır
TSRS 1 – Strateji Yönetim kurulunun sürdürülebilirlik vizyonu Net Sıfır hedefi benimsenmesi ve karbon ayak izi yol haritasına entegrasyonu
TSRS 1 – Ölçütler ve Hedefler ESG göstergelerinde karbon yoğunluğu Ton CO₂e / ciro KPI olarak paylaşılır
TSRS 2 – Emisyon Açıklamaları Scope 1, 2 ve 3 sera gazı emisyonlarının ölçülmesi Fabrika, enerji tüketimi ve tedarik zinciri emisyonlarının ayrı raporlanması
TSRS 2 – Risk Yönetimi İklim kaynaklı fiziksel ve geçiş riskleri CBAM (Karbon Sınırda Düzenleme Mekanizması) etkilerinin analizi
TSRS 2 – Hedefler Emisyon azaltım planı 2030 yılına kadar %50 karbon azaltım hedefinin açıklanması
TSRS 2 – Stratejik Tepkiler Karbon ayak izini düşürmeye yönelik aksiyonlar Yenilenebilir enerji yatırımları, enerji verimliliği projeleri, yeşil lojistik uygulamaları

Bu çapraz matrisleme yaklaşımı, şirketlerin TSRS uyumlu raporlamada karbon ayak izi verilerini doğru konumlandırmasını sağlar. Böylece:

  • Hem düzenleyici uyum sağlanır,

  • Hem de yatırımcı güveni artırılır,

  • Ayrıca uluslararası raporlama standartları ile entegrasyon kolaylaşır.

Daha ayrıntılı bilgi ve destek almak için Sürdürülebilirlik Departmanı ile iletişime geçebilirsiniz.

XLinkedinWhatsappE-postaKısa bağlantı

İlgili Yazılar

Yorumlar kapalı.