ISO 37001:2016 Yolsuzlukla mücadele yönetim sistemi standarttı Ekim 2016’da yayınlanmıştır.
ISO 37001 standardı; kuruluşlara proaktif bir Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sistemi uygulama ve sürdürme konusunda yardımcı olma amacıyla tasarlanan, yasal uyum odaklı ve etik iş kültürünü teşvik eden bir standarttır.
Temelini İngiliz Standardı (British Standard) 10500’den alan Standart global anlamda yolsuzlukla mücadele iyi uygulamaları olarak bilinen mevzuat gerekliliklerini kapsar.
ISO 37001, United Nations Convention against Corruption (UNCAC) – Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi, European Anti-Corruption Conventions – Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmeleri, ABD Rüşvetin Önlenmesi ve Yabancı Ülkelerde Yolsuzluk Uygulamaları Kanunu (FCPA) ve İngiltere Rüşvet Yasası gibi uyum yasaları ile aynı protokolü uygulayarak tüm dünyada tanınan ve küresel mücadeleyi güçlendiren evrensel bir standarttır.
Standardı benzersiz kılan iş dünyası tarafından, iş dünyası dili ile hazırlanmış olmasıdır. Büyük çoğunluğu profesyonellerden oluşan, 28 ülkeden 50 yi aşkın uzmanın iki senelik çalışmasının sonucu olan ISO 37001 için yapılan tanım ise cesaret verici: “İş dünyası tarafından, iş dünyası ve her büyüklükteki şirket için hazırlanmış bir Standart”. Bu yönüyle standart açıkça operasyonel rehberlik sağlamakta ve iş dostu modeli ile cazip bir uyum aracı haline gelmektedir.
Üç yıl geçerli olacak belgelendirme sürecinde, firmanın standarda bağlılığını ve sürekli iyileştirmesini sağlamak amacıyla yıllık ara denetimler uygulanmaktadır.
Yolsuzluk ülkeden ülkeye değişen bir kavram olduğu için esas olan uygulamanın yapıldığı ülkedeki yerleşik kanun ve mevzuatta tanımlanan konular bir yolsuzluk olarak değerlendirilir. Bu standart ülke bazlı uygulanmadığında daha verimli olmaktadır.
ISO 37001 standardı, tüm ISO standartları ile aynı yapı ve çerçeveye sahip olması sayesinde, mevcut yönetim sistemlerinize entegre edilebilir. Bu standart uygulandığı zaman, diğer standartlar (örn. ISO 9001) ile örtüşür.
ISO 37001’in odaklandığı noktalar:
ISO 37001 Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sistemi Standardı tek başına uygulanabileceği gibi kuruluşun mevcut yönetim sistemleri ile ISO 9001, ISO 14001, ISO 27001, ISO 45001 vb. İle entegre bir şekilde kullanılmaya imkan verecek şekilde yüksek seviye yapısına uygun şekilde tasarlanmıştır. Dolayısıyla diğer yönetim sistemleri ile entegre şekilde uyarlanması kolay bir standarttır.
ISO 37001 Yolsuzlukla Mücadale Yönetim Sistemi standardı kuruluşu, onunla birlikte iş yapan iş ortaklarını, personellerini ve/veya onun adına iş yapan tüm paydaşların faaliyetlerini kapsayacak şekilde yolsuzlukla mücadele uygulamalara imkan vermektedir.
ISO 37001, kuruluşunuzun büyüklüğü ve niteliğine göre karşı karşıya geldiği yolsuzluk ve rüşvet risklerine uyarlanabilen esnek bir araçtır. Standart, aşağıdakiler dahil olmak üzere herhangi bir ülkede çok çeşitli alanlarda kullanılabilir;
Önsöz
Tanıtım
1 Kapsam
2 Atıf Yapılan Standartlar
3 Terim ve Tarifler
4 Kuruluşun Bağlamı
4.1. Kuruluşu ve Bağlamını Anlama
4.2. İlgili Tarafların Beklenti ve İhtiyaçlarını Anlama
4.3. Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sisteminin Kapsamını Tanımlama
4.4. Yolsuzluk Yönetim Sistemini Kurma
4.5. Yolsuzluk Risklerini Değerlendirme
5 Liderlik
5.1. Liderlik ve Taahhüt
5.2. Yolsuzlukla Mücadele Politikası
5.3. Organizasyonel Roller, Sorumluluklar ve Yetkiler
6 Planlama
6.1. Risk ve Fırsatları Belirleme Faaliyetleri
6.2. Yolsuzlukla Mücadele Hedefleri, Planları ve Aksiyonları
7 Destek
7.1. Kaynaklar
7.2. Yetkinlik
7.3. Farkındalık ve Eğitim
7.4. İletişim
7.5. Dokümante Bilgiler
8 Operasyon
8.1. Operasyonel Planlama ve Kontrol
8.2. Durum Tespiti
8.3. Finansal Kontroller
8.4. Finansal Olmayan Kontroller
8.5. Yolsuzlukla Mücadele Kontrollerinin Kuruluş ve/veya Bağlı Bulunduğu Örgütsel Yapı Tarafından Uygulanması
8.6 Yolsuzlukla Mücadele Taahhütleri
8.7. Hediyeler, İkramlar, Bağışlar ve Benzeri Faydalar
8.8. Yolsuzlukla Mücadele Yönetimi Kontrollerinin Yetersizliği
8.9. Endişelerin Artması
8.9. Soruşturma ve Yolsuzlukla İlgili Muamele
9 Performans Değerlendirme
9.1. İzleme, Ölçme, Analiz Etme ve Değerlendirme
9.2. İç Tetkikler
9.3. Yönetimin Gözden Geçirmesi
9.4. Yolsuzluk Mücadele Fonksiyonunun Uyumluluk Gözden Geçirmeleri
10 İyileştirme
10.1. Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyetler
10.2 Sürekli İyileştirme
ISO 37001 standardına göre bir yönetim sistemi kurulduğunda ve bu standarda uygun denetim süreçleri geçirildiğinde ve uyum şartlarının teyidi 3. Taraf Bir belgelendirme Kuruluşu tarafından yapıldığında bu belgeye sahip olabilirsiniz.
Ancak bunun için bu standarda uyumla ilgili gerekli eğitimleri almalı, standartta belirtilen dokümantasyon sistemini oluşturmalı ve uygulamaları tüm kuruluş genelinde yaygınlaştırmalısınız. Bu konuda yönlendirici ve kolaylaştırıcı hizmetlerle standarda uyum konusunda firmalara belgelendirme, danışmanlık ve eğitim hizmetleri vermektedir.
“Daha ayrıntılı bilgi için Sistem Belgelendirme Departmanı ile iletişime geçebilirsiniz.”
ISO 37001:2016 Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sistemi - Sertifika Başvuru Formu